wtorek, 4 sierpnia 2015

Depresja czy smutek?

Jakiś czas temu ktoś zadał mi pytanie - Czym różni się depresja od smutku? Można zauważyć powszechnie częste użycie słowa ,,depresja'', które zdarza się być mylone ze smutkiem. Jak odróżnić depresję od smutku?

Zarówno depresji jak i smutkowi towarzyszą podobne stany emocjonalne, poczucie straty, bólu oraz żałoba.  Ponadto w depresji występują objawy takie jak: spowolnienie, brak energii, apatia, lęk, niepokój, napięcie, rozdrażnienie. Pojawiają się problemy z koncentracją, myśleniem oraz wrażenie niesprawności intelektualnej, a także pogarszanie się pamięci.  Osoby w depresji często zaczynają żywić niechęć do wykonywania czynności, które zwykle sprawiały radość. Występują problemy ze snem, które obejmują dwa wzorce (bezsenność lub nadmierna senność). Podejmowanie jakichkolwiek wyzwań staje się wręcz niemożliwe. Następuje spadek własnej wartości. Pojawiają się problemy z apetytem (jadłowstręt lub nadmierny apetyt). Często osoba cierpiąca na depresję zauważa szereg problemów ze zdrowiem fizycznym takie jak np.: uczucie ciągłego zmęczenia, suchość w ustach, bóle głowy, bóle brzucha, ucisk w klatce piersiowej i zaparcia.

Zapewne po przeczytaniu tego posta znajdą się osoby, które zaczną podejrzewać się o depresję ;)
Dlatego przedstawiam również główne wyróżniki depresji:

1. Objawy utrzymują się powyżej dwóch tygodni.
2. Następuje znaczne nasilenie się objawów.
3. Objawy te prowadzą do dezorganizacji życia rodzinnego oraz zawodowego.


wtorek, 16 czerwca 2015

FAS (Fetal Alcohol Syndrome) - czyli alkoholowy zespół płodowy

      Na półkach w dziale alkoholowym prawie zawsze można zauważyć naklejki informujące o szkodliwości picia alkoholu w ciąży. Mimo tego, nie zawsze to ostrzeżenie jest brane na poważnie lub zdarza się, że uważane jest za przesadzone. Dlaczego właściwie kobiety w ciąży nie powinny pić alkoholu? Czy istnieje dawka minimalna, którą kobieta w ciąży może wypić? 

      Podczas spożywania alkoholu w trakcie ciąży, przenika on przez łożysko do organizmu rozwijającego się dziecka. Alkohol może wywoływać zakłócenia w całym organizmie, ale najbardziej podatny na uszkodzenia jest mózg. Najpoważniejsze uszkodzenia występują w rejonach, które najintensywniej się rozwijają w danym okresie. Komórki mózgowe ulegają przekształceniu. Pojawiają się nieprawidłowe połączenia pomiędzy neuronami, a następnie dochodzi do zniszczenia komórek lub całych obszarów mózgu. Części mózgu najbardziej podatne na uszkodzenia to: ciało modzelowate, móżdżek (odpowiadający za funkcje motoryczne), hipokamp (bierze udział w procesach uczenia się i pamięci) oraz płaty czołowe. 
      Nie istnieje dawka minimalna, która będzie bezpieczna dla płodu. Nigdy nie wiadomo, jaki będzie skutek wypitego piwa, czy lampki wina. Chwila słabości kobiety w ciąży może wpłynąć na całe życie jej nienarodzonego jeszcze dziecka. 


Symptomy FAS:


  • Niska waga urodzeniowa
  • Mały obwód głowy ze słabo rozwiniętą żuchwą, niskim czołem, słabo zaznaczoną rynienką podnosową, wąska górna warga, niewielkie, szeroko rozstawione oczy z charakterystyczną fałdką w kącikach
  • Zaburzone funkcjonowanie narządów wewnętrznych (serca, wątroby, nerek, stawów itp.)
  • Zmiany neurologiczne, uszkodzenie niektórych struktur mózgowych,epilepsja, problemy wynikające z uszkodzenia centralnego układu nerwowego, opóźnienia rozwojowe
  • Słabe zdolności motoryczne
  • Możliwe upośledzenie mózgowe, niższy iloraz inteligencji, kłopoty z pamięcią,
  • Nadpobudliwość psychoruchowa 

niedziela, 10 maja 2015

Czy osoby z afazją mogłyby być pomocne w polityce?


    


         Brytyjski neurolog Oliver Sacks w swej książce ,, Mężczyzna, który pomylił żonę z kapeluszem” opisał pewną, niecodzienną sytuację, która wydarzyła się w szpitalu.

          Pewnego razu autor usłyszał głośny śmiech dochodzący z oddziału osób chorych na afazję. Naturalnie zaciekawiony tą sytuacją postanowił to sprawdzić. Ujrzał nietypowe zjawisko, ponieważ pacjenci oglądali … przemówienie prezydenta, który nie zachowywał się nienaturalnie, ale większość pacjentów zanosiła się śmiechem.
          Afazja (z greckiego aphates – osoba niemówiąca) jest to nabyta, w miarę trwała dezintegracja procesów językowych, fonologicznych, semantycznych lub syntaktycznych wywołana destabilizacją systemów mózgowych, spowodowana różnymi uszkodzeniami mózgu.
Polega ona na niemożności wyrażania słowami myśli, mimo prawidłowego aparatu wykonawczego mowy (afazja ruchowa) lub niemożności rozumienia mowy (afazja czuciowa).
         Jak więc jest możliwe to, że pacjenci z afazją rozumieli mowę prezydenta? Otóż mowa to nie tylko słowa i zdania. To również gesty, mimika i ton głosu. Osoby z afazją rozumieją dużo lepiej ton mowy, jego głębię, mimo tego, że nie rozumieją słów. Są bardzo wyczuleni na każdy, nawet pozornie nieistotny szczegół mowy oraz komunikaty szczególnie nacechowane emocjami. Potrafią oni wychwycić odbiegające od normy teatralne gesty, fałszywą gestykulację i obłudny ton. Dlatego więc tak bawiło ich nienaturalne przemówienie prezydenta.
        
Oliver Sacks - jak napisał w swej książce - czasem odnosi wrażenie, że afatycy to osoby, których nie da się okłamać. Nie rozumieją słów, więc nie mogą zostać okłamani za ich pomocą.




                    

środa, 29 kwietnia 2015

Ukryty program szkoły - Czym jest i czy na prawdę istnieje?

      Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że szkoła może mieć inny oprócz oficjalnego program nauczania. Co więcej, niektórzy nauczyciele również nie są świadomi istnienia ukrytego programu szkoły.
 Czym jest więc ukryty program szkoły? Najogólniej można powiedzieć, że jest to to, czego uczy przebywanie w szkole, poza oficjalnym programem i celami dydaktyczno-wychowawczymi.
       W zakres ukrytego programu szkoły wchodzą między innymi rytuały szkolne, role uczniów i pracowników szkoły oraz nakazy moralne.
W miarę upływu lat szkolnych uczniom wpaja się, że dobry uczeń musi być uległy i grzeczny. Jego zadaniem jest pilne słuchanie nauczyciela, wykonywanie ściśle wytyczonych poleceń i dostawanie najlepszych ocen ze wszystkich przedmiotów, niezależnie od jego zainteresowań. Zapomina się o tym, że to osoby, które mają szansę rozwijać własne zainteresowania i pasje często osiągają coś wielkiego. Szkoła wpaja uczniom zasady konformizmu, a jednostki nonkonformistyczne bywają w niej odbierane niestety negatywnie. 
      Istotną kwestią jest poczucie tzw. wewnątrzsterowności (wewnętrznego sprawstwa) i zewnątrzsterowności (zewnętrznego sprawstwa) uczniów. System szkolny nie zachęca do zdobywania wiedzy ,,dla samego siebie’’ i pogłębiania jej. Dzieje się to między innymi za sprawą kluczy i ocen. Uczeń ma świadomość, że jego wiedza jest oceniana. Aby być dobrym uczniem musi zdobywać dobre oceny – uczy się więc dla ocen.
      Ocena wypracowań i sprawdzianów odbywa się na zasadzie klucza. Uczeń nie ma miejsca na rozwijanie własnej twórczości i indywidualizmu. Gdy nie radzi sobie z danym przedmiotem dostaje negatywną ocenę. Początkowo może starać się poprawiać oceny, ale gdy nie udaje mu się to, kolejne jedynki stają się standardem. Przestaje podejmować jakiekolwiek wysiłki związane z nauką, ponieważ przyzwyczaja się do tego, że i tak dostanie jedynkę. W ten sposób dzieci uczą się, że pewne „wydarzenia” są poza ich kontrolą. Gdy sytuacje takie powtarzają się poczucie zewnętrznego sprawstwa może utrzymywać się w życiu dorosłym, co skutkować może ogólnie rozumianą wyuczoną bezradnością.



Temat ukrytego programu szkoły jest bardzo rozległy. W jego zrozumieniu pomóc może wywiad z dr Ewą Bernacką z Instytutu Psychologii UMCS.
Zapraszam do obejrzenia. ;)